He kaupapa hou hei whakaea
He kaupapa hou hei whakaea i ngä take e pä ana ki ngä
roto
Pänui
päpaho
Türei, te 29 o ngä rä o
Haratua 2001
Kua horaina ëtahi kaupapa hou e Te Minita mö ngä Take Tiriti e Margaret Wilson, räua ko Te Minita Mäori a Parekura Horomia, ki mua i te iwi o Te Arawa. Ki te whakaae a Te Arawa, ka tatü ngä take katoa e pä ana ki ngä roto tekau mä whä i te rohe o Rotorua.
Ki te whakamanaia ënei kaupapa, e kore te iwi whänui o Aotearoa e aukatia i ngä roto.
I raro i ënei kaupapa ka whakaae Te Käwanatanga ki ngä pänga tuku iho o Te Arawa ki ngä roto. Ka whakapäha hoki Te Karauna mö töna kore whakapiki i ngä moni ä-tau ki a Te Arawa mö ngä roto nei, i te ngoikoretanga o te wariu o aua moni.
I tua atu i tënei, ka whakanohoia te mana o te papa o ngä roto ki a Te Arawa.
Ka whakatoitütia te whäinga mana o Te Arawa i roto i ngä mahi whakahaere tikanga mö ngä roto katoa, i te taha o ëtahi atu, i roto i te rünanga mö ngä roto e körerotia nei. Kei roto i tënei rünanga he kanohi nö ngä röpü katoa e whaipänga ana ki ngä roto i raro i te Ture.
E mea ana Te Karauna ka noho ko Te Kaunihera ä-Rohe o Rotorua ki te whakahaere i ngä papa o ngä roto, i ia rä, i ia rä. E rua ngä roto, Tütaeinanga me Ngäpöuri, ka whakahaeretia tonutia e te Eastern Fish and Game Council.
Kei roto i te kaupapa hou a Margaret Wilson he pütea, hei whakaea i ngä kerëme katoa o nehe o Te Arawa e pä ana ki ngä roto. Kua whakapuakina hoki tëtahi atu kaupapa e Te Minita Mäori, hei hoko rawa mai i te moni ä-tau mö ake tonu atu. Ko te rahi o ngä moni käore anö kia pänuitia ki te marea, engari ki a Te Arawa anake i tënei wä. He mea tënei kia ngäwari ai te whakawhitiwhiti körero mö te kaupapa nei.
“Ka nui te mihi ki te manawaroa o Te Arawa ki te noho ngätahi anö ki te whiriwhiri tikanga mö tënei kaupapa, me te nuinga atu hoki o ngä röpü iwi whänui puta noa te rohe o Te Waiariki. Nä konä i whakahohorotia ai e Te Karauna ngä tikanga whakataunga i tënei tau. He kaupapa tënei i waihangatia i runga i te tümanako ka taea ngä iwi katoa te whakatutuki ngätahi tëtahi whakataunga tüturu, kia ahu whakamua i runga i te whakaaro kotahi,’ e ai ki ngä Minita.
Ends